In de media is momenteel veel aandacht voor misbruik in de sport. Misbruik heeft ingrijpende gevolgen voor alle betrokkenen en beperkt zich ook zeker niet tot de sport alleen. Toch hebben we als sport, als vereniging en als vrijwilliger wel de mogelijkheid én de verantwoordelijkheid om de kans erop te verkleinen.
Wat kun je als club doen om misbruik te voorkomen?
- Zorg dat de vereniging beschikt over een geldige Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) van alle vrijwilligers die met jeugd of kwetsbare groepen werken.
Hiermee voorkom je dat mensen die eerder veroordeeld zijn voor ontucht, bij jouw club aan de slag kunnen. Ook schrikt het (potentiële) daders vaak af om bij jouw club aan de slag te willen. Het werken met VOG’s is één van de onderdelen voor een veilig sportklimaat. Voor meer informatie over veilig sportklimaat kun je contact opnemen met Ineke Kalkman. - Werk met een aannamebeleid voor vrijwilligers
Dit houdt bijvoorbeeld in dat er altijd een ‘sollicitatiegesprek’ plaatsvindt om elkaar te leren kennen en afspraken te maken over de omgang met spelers en collega-vrijwilligers op de club. Je bespreekt hierin de motivatie om te solliciteren en je kunt vragen naar referenties; bij welke andere clubs is iemand actief geweest? Dit is ook het moment om aan te geven dat je als club met VOG’s werkt. Aannamebeleid is één van de onderdelen voor een veilig sportklimaat. Voor meer informatie over veilig sportklimaat kun je contact opnemen met Ineke Kalkman. - Bespreek de gedragscode met huidige en nieuwe vrijwilligers
Hierin geef je aan wat gewenst gedrag is en welk gedrag je als club niet toelaat. Hier maak je afspraken over de begrenzing van het contact tussen speler en vrijwilliger; fysiek en via social media, maar ook dat je nooit alleen in de kleedkamer bent met een speler bijv. Klik hier voor een voorbeeld van zo’n gedragscode. - Stel een vertrouwenscontactpersoon aan en communiceer hierover
De vertrouwenscontactpersoon is binnen de sportvereniging hét aanspreekpunt voor iedereen met vragen of zorgen over het welzijn van spelers, ouders of vrijwilligers. Het is ook mogelijk grensoverschrijdend gedrag bij hem/haar aan te kaarten. Iedereen binnen de organisatie kan zich bij hem of haar melden: sporters, ouders, trainers, toeschouwers, bestuurders et cetera. Een vertrouwenscontactpersoon is géén hulpverlener, maar biedt wel een luisterend oor en is een ‘zorgzame wegwijzer’. Als het nodig of gewenst is, kan hij/zij iemand gericht en gepast toeleiden naar hulpverlening. Wil jouw club een vertrouwenscontactpersoon opleiden? Klik hier om je aan te melden voor de eerstvolgende training. Ben je al vertrouwenscontactpersoon op de club en wil je meer te weten komen over o.a. de werkwijze van de zedenpolitie en welke rol jouw club kan spelen als het mis is? Dit jaar organiseren we een bijscholing voor alle vertrouwenscontactpersonen van Rotterdamse clubs én voor geïnteresseerde bestuurders. Maak jouw interesse voor deze bijeenkomst kenbaar door een e-mail te sturen naar Ineke Kalkman, de datum en locatie volgen later. - Neem je onderbuikgevoel serieus
Voelt een relatie tussen trainer en speler niet goed? Lijkt een coach wel heel vriendschappelijk met één van zijn spelers om te gaan? Neem dit gevoel serieus en maak het onderwerp bespreekbaar. Mensen zijn vaak bang om elkaar vals te beschuldigen van kwade opzet. Het is daarom fijn als je terug kunt vallen op heldere afspraken over gewenst gedrag. Je kunt dan uitleggen wat je ziet en waarom je dat als club afkeurt, ongeacht de (goede of kwade) bedoelingen die erachter schuilen. Dit gesprek kan soms al een rem vormen op zaken die buiten het zicht van de club gebeuren.Sta je als club nog aan het begin en wil je een goede start maken met bovenstaande maatregelen? Meld je dan hier aan voor de instapcursus Veilig Sportklimaat.
Sta je als club nog aan het begin en wil je een goede start maken met bovenstaande maatregelen? Meld je dan hier aan voor de instapcursus Veilig Sportklimaat.
Waar kun je als club terecht voor ondersteuning?
Verenigingen kunnen terecht bij het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF. Als het echt mis is, volg dan het stappenplan van In Veilige Handen. In dit stappenplan vind je onder andere informatie over: de melding, advies en melding bij de politie, interne en externe betrokkenen, maatregelen en afsluiting van de melding. Voor ondersteuning bij het creëren van een veilig sportklimaat; denk hierbij aan VOG’s, aannamebeleid, omgangsregels en het voeren van gesprekken over signalen kun je contact opnemen met de gebiedscoördinator van jouw vereniging of één van de pedagogisch adviseurs van Rotterdam Sportsupport.
Wat kan ik doen als iemand misbruik meldt bij de club? Wat kan ik het slachtoffer aanraden?
- Breng deze persoon in contact met de vertrouwenscontactpersoon binnen jouw club, bond of met het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF;
- Ook kun je de persoon adviseren anoniem te overleggen met de zedenpolitie (088-9640100) en/of aangifte te doen van strafbare feiten.
- Speciaal voor slachtoffers en hun omgeving zijn er verschillende sites: verbreekdestilte.nl, centrumseksueelgeweld.nl en specifiek voor online misbruik www.helpwanted.nl. Help Wanted heeft contact met grote social media platforms en kan het verwijderen van belastend materiaal versnellen.
Waarom zou je als club op de hoogte willen zijn van incidenten uit het verleden?
- Omdat je iets kunt leren van de situatie uit het verleden;
- Omdat de dader misschien nog rondloopt op dezelfde of bij een andere club;
- Omdat je soms iets kunt betekenen voor het slachtoffer. Of je hierin wat kunt betekenen kun je vragen aan het slachtoffer als hij/zij zich bij de club meldt;
- Omdat er misschien meerdere slachtoffers zijn en het hen kan helpen om er alsnog over te praten of aangifte te doen.
Waar kunnen mensen terecht die worstelen met hun gevoelens voor kinderen?
Mensen die zich aangetrokken voelen tot kinderen of personen die deze gevoelens vermoeden bij iemand in hun omgeving kunnen gratis en anoniem bellen met Stop it Now!, een organisatie die hulp biedt om seksueel misbruik te voorkomen. Contact: 0800-2666436. Daarnaast raden experts aan om contact te zoeken met de huisarts bij worstelingen rond dit onderwerp.