In een reeks columns delen vloggers Romy & Steef hun praktijkervaringen als train(st)er. Deze keer: Steef over het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie en het willen en moeten bij jonge sporters.

“In de eerste plaats nog de beste wensen namens Romy & Steef! Het blijft nog steeds een vreemde tijd. Geen jeugdwedstrijden, geen groepstrainingen voor senioren en gesloten kantines. Hopelijk kunnen wij jullie in onze columns nog steeds voorzien van voldoende tips en tricks van ons mooie trainersvak.

Groepsdruk

Laatst stond ik op een parkeerplaats toen drie pubers kwamen langslopen en hardop riepen dat ze geen zin hadden om te trainen. Ik vroeg me direct af of dit aan de pubers zelf lag of dat we de oorzaak bij hun train(st)er moesten zoeken? Het is hierbij belangrijk om in de gedachten te houden dat pubers elkaar stimuleren in groepen (groepsdruk) en soms dingen doen/zeggen waarvan ze achteraf spijt kunnen krijgen.
     Terug naar waar het vandaan komt. In onze cursussen ‘Trainersbegeleiding Coach de Coach’ en ‘4 inzichten over Trainerschap’ behandelen we de zelfdeterminatietheorie van Deci & Ryan. Deze theorie gaat over intrinsieke en extrinsieke motivatie. Oftewel: het verschil tussen WILLEN en MOETEN.

“Kinderen vergelijken zich vaak met andere kinderen en fouten maken maakt ze onzeker. Het is de taak voor jou als train(st)er om sporters hierbij te helpen.”

Fouten leren maken

Kinderen stralen soms non-verbaal uit dat ze geen zin hebben. Maar is dat ook echt zo? Of schuilt hier iets anders, onzichtbaars achter? Zo heb ik kinderen getraind die gepest werden en daardoor (te) veel van zichzelf eisen. Dit leidde tot grote frustraties bij het maken van fouten. Kinderen vergelijken zich vaak met andere kinderen en fouten maken maakt ze onzeker. Het is de taak voor jou als train(st)er om sporters hierbij te helpen. Dit verandert niet in één dag maar is een proces. Helaas weet je met een proces nooit wanneer het stopt. Toch zal je merken dat plots het resultaat daar is wanneer je het niet verwacht.

Motivatiecontinuüm
Motivatiecontinuüm

Willen versus moeten

In de training ‘Trainersbegeleiding Coach de Coach’ gebruiken we vaak de bovenstaande afbeelding. Uit deze afbeelding kun je het type motivatie, oorzaak voor gedrag en de effecten aflezen. Er is een namelijk verschil of een kind WIL komen trainen of dat hij/zij MOET trainen. Het MOETEN komt vanuit externe motivatie; denk aan ouders die kinderen opleggen om een bepaalde sport te doen of er wordt druk uitgeoefend door de train(st)er of de sportvereniging. Zowel verbaal en non-verbaal komen kinderen dan over dat ze niet WILLEN en dus MOETEN.
     De hamvraag: Hoe buig je MOETEN om naar WILLEN? Jij als train(st)er hebt daarin een belangrijke rol. Wanneer jij uitstraalt dat kinderen fouten mogen maken om hiervan te leren, geeft dit het gevoel dat kinderen zich mogen ontwikkelen. Richt de omgeving voor jouw sporters daarom uitdagend in. Stel bijvoorbeeld gerichte vragen aan je spelers en bereid je trainingen goed voor met uitdagende spel- en oefenvormen (met een goede balans tussen slagen en mislukken). Soms maken je spelers fouten maar door veel te oefenen zullen ze eerder slagen in de uitvoering. Wanneer je de goede uitvoering (bijvoorbeeld gooien) van een speler benoemd, inclusief het uitspreken van zijn/haar naam (“Goed gedaan, Daan!”), zorgt dit voor een enorme groei bij jouw sporters.

Gesprek

Belangrijk is dat je als coach het gedrag van je sporters herkent en hiermee aan de slag gaat. Stel gerichte vragen, ga het gesprek aan met elkaar. Er zit vaak meer achter het gedrag van een kind. Door zelf te WILLEN kan het verschil maken bij jouw spelers tussen WILLEN of MOETEN.”

Eerder verschenen columns:

Meer weten?

Wil je dat jouw club veiliger wordt voor leden en bezoekers? Heb je vragen over ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie? Of wil je aan de slag met VOG’s en ander preventiebeleid?

Over deze onderwerpen kun je ons vragen stellen:

  • Vertrouwenscontactpersoon
  • Waarden- en normenbeleid & gedragsregels
  • Ouderbetrokkenheid
  • Zorgsignalen
  • VOG en ander preventiebeleid

Neem contact op met Ineke Kalkman voor meer informatie.

Wij staan voor je klaar!

Laurens Verbaan

verenigingsconsulent Prins Alexander / projectcoördinator Schoolsportvereniging
Laurens Verbaan