Hoezo scheidsrechtertekort? Bij V.O.C. leiden maar liefst zeventig pupillen en junioren regelmatig een voetbalwedstrijd. De vereniging heeft haar arbiters status gegeven en een sfeer gecreëerd waarin jongeren ‘erbij willen horen’. Verder worden uitjes gecreëerd voor de scheidsrechters, krijgen ze een opleiding aangeboden en ontvangen ze in de rust en na afloop opbouwend commentaar. Laat je inspireren door initiatiefnemer Roberto Wiredu.
De voetbaltak van V.O.C. heeft een florerende jeugdafdeling. Op een zaterdag klinkt aan de Hazelaarweg gemiddeld 29 keer het beginsignaal voor een pupillen- of juniorenwedstrijd. Maar wie zijn bereid al die duels te fluiten?
Die vraag liet zich halverwege het vorige decennium steeds moeilijker beantwoorden. Roberto Wiredu: ‘Mijn zoon was destijds pupil. Regelmatig floot ik een wedstrijd van zijn team. En ook bij de andere jeugdteams was het uitgangspunt dat een ouder optrad als scheidsrechter. Maar je zag dat er steeds minder animo was of dat ouders verhinderd waren. Ik dacht: laten we proberen de jeugd zelf aan het fluiten te krijgen. Inmiddels is het alweer jaren onze ambitie binnen elk A-, B-, C- en D-team minstens één speler te werven die behalve voetballer ook scheidsrechter wil zijn. Bij een jeugdwedstrijd welteverstaan. Van onze honderd verenigingsscheidsrechters zijn er zeventig jonger dan achttien jaar.’
Eigen jack
Uitgangspunt is dat de jeugdleden fluiten op basis van vrijwilligheid. Wiredu: ‘Bij veel hockeyverenigingen is het verplicht dat jeugdspelers wedstrijden leiden van jongere teams. En in het voetbal zie je soms dat iemand scheidsrechter moet zijn bij wijze van straf. Wij benaderen het anders: je moet het graag willen doen. Hoe we dat realiseren? Iedere scheidsrechter krijgt bijvoorbeeld een jack met de tekst ‘V.O.C. Scheidsrechter’ op de achterkant. Dat is te danken aan een sponsor. En op de website vermelden we prominent de namen van de scheidsrechters die wedstrijden leiden.’
Verwennen
Maar er is méér. Wiredu: ‘We verwennen onze scheidsrechters. Eind december is er bijvoorbeeld altijd een chill avond voor hen. Ze krijgen dan heerlijk eten voorgeschoteld en spelen een FIFA voetbalgame-toernooi dat is te volgen op een groot scherm. Verder gaan we jaarlijks gezamenlijk paintballen.’
Veiligheid en begeleiding zijn ook belangrijk. Wiredu: ‘We maken de scheidsrechters en hun ouders duidelijk dat wij zorgen voor een veilige omgeving. Soms is de scheidsrechter de kop van Jut in het voetbal. Wij voorkomen dat. En wie begint met fluiten, hoort tijdens de rust en na de wedstrijd van een begeleider wat goed gaat en wat nog beter kan. Het leuke is, dat inmiddels bijvoorbeeld scheidsrechters van zeventien jaar scheidsrechters van dertien jaar begeleiden. Verder krijgt iedere arbiter vanaf zijn veertiende de gelegenheid de Basisopleiding Scheidsrechter van de KNVB te volgen.’
De club erachter
Wat is het advies van Wiredu aan verenigingen die óók status willen geven aan de functie van scheidsrechter? ‘Dat de club erachter staat en de zaken faciliteert. Kijk, bij V.O.C. ben ik de kartrekker. Ik steek er veel tijd en energie in. Maar als het jeugdbestuur het initiatief niet zou steunen, zou het geen succes zijn geworden. We moeten onze scheidsrechters in de watten leggen. Iemand die op vrijwillige basis wedstrijden leidt voor de club, moet bijvoorbeeld niet zelf een fluitje kopen. De vereniging hoort te zorgen voor voldoende fluitjes.’