Criminele inmenging: hier moet je als sportvereniging op letten

Vorig jaar is onderzocht in welke mate criminele inmenging op dit moment aanwezig is in de amateursport en wat de risico’s hiervan zijn in de toekomst. Uit dit onderzoek blijkt dat er in Rotterdam bovengemiddeld veel sprake is van criminele inmenging. De gemeente blijft de Rotterdamse sportverenigingen monitoren op dit onderwerp. In dit artikel geven we handvatten om deze vorm van criminaliteit te voorkomen.

Wat is ondermijning/criminele inmenging?

Criminele inmenging is een vorm van criminaliteit waarbij de dader de ‘bovenwereld’ misbruikt voor het plegen van strafbare feiten. Door een afhankelijkheidsrelatie op te bouwen, bijvoorbeeld door het sponsoren van aanzienlijke bedragen, kan een dader de sportvereniging misbruiken voor persoonlijk gewin en/of criminele activiteiten. Criminele inmenging komt in allerlei vormen voor. Hieronder noemen we een aantal voorbeelden.

Risico’s en signalen

Sportverenigingen zijn financieel afhankelijk van hun contributies en kantine-inkomsten, aangevuld met de bijdragen van sponsoren. Door die afhankelijkheid kun je als vereniging geneigd zijn om iets terug te doen voor personen die de club (royaal) ondersteunen. Bijvoorbeeld het aannemen van cash sponsorgeld, privégebruik van het clubhuis door een sponsor of zelfs het met opzet verliezen van een wedstrijd (matchfixing). Een vereniging kan zo ongewenst in een situatie terecht komen waarbij steeds meer wordt toegestaan.

Wees extra alert bij signalen zoals:

• activiteiten in het clubhuis buiten de normale openingstijden;
• onbekende personen die (uit het niets) de club willen sponsoren;
• contante donaties/sponsorbijdragen;
• opvallende kasverschillen.

Zulke signalen betekenen niet direct dat er sprake is van criminele inmenging, maar kunnen wel verdacht zijn.

Wat kun je als sportvereniging doen?

1. Het tegengaan van criminele inmenging begint bij het opdoen van meer kennis over het onderwerp. Lees daarom deze factsheet van Rotterdam Sportsupport goed door.
2. Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN) heeft een e-Learning Financiële integriteit gemaakt waarbij je meer kunt leren over het voorkomen en herkennen van ondermijning en criminele inmenging. Deze e-Learning neemt ongeveer 40 minuten in beslag en is zeer aan te raden voor bestuurders en andere functionarissen van sportverenigingen.
3. Laat bestuurders en vrijwilligers een VOG ( Verklaring Omtrent Gedrag) overleggen. De VOG inzetten voor de screening van vrijwilligers en bestuurders helpt jouw vereniging ook bij het tegengaan van ondermijning en criminele inmenging. Het CVSN startte een campagne om het gebruik van de VOG nog meer onder de aandacht te brengen. Lees hier meer.
4. Werk altijd met sponsorovereenkomsten waarin duidelijk de rechten en plichten van de sponsor en vereniging staan beschreven.

Wat doet Rotterdam Sportsupport tegen criminele inmenging?

We monitoren de situatie in Rotterdam zo goed mogelijk. Zo bepalen we op basis van ons jaarlijkse vitaliteitsonderzoek welke sportverenigingen in Rotterdam extra vatbaar zijn voor criminele inmenging. Het gaat dan vooral om verenigingen waar bestuurders zichzelf relatief laag beoordelen op thema’s als financiën, bestuur en organisatie. De gebiedsconsulenten van Rotterdam Sportsupport gaan met deze verenigingen in gesprek. Verder zijn we op de hoogte van de laatste ontwikkelingen over criminele inmenging en blijven we relevante informatie delen met clubs.    

Contact

Heb je een vermoeden van criminele inmenging in jouw club of wil je gewoon over dit onderwerp met ons in gesprek? We hebben sinds dit jaar een verenigingsconsulent die jouw vereniging specifiek op dit thema kan helpen. Neem hiervoor contact op met de verenigingsconsulent in jouw gebied.

Verenigingen kunnen om diverse redenen tot een fusie besluiten. Wanneer twee (of meer) organisaties samengaan heeft dit grote gevolgen voor de bestaande organisaties. Wij helpen verenigingen om dit proces in goede banen te leiden. 

Proces 

Samen met de verenigingen formeren we een stuurgroep, bestaande uit twee of drie bestuurders per vereniging. Met deze stuurgroep doorlopen we het fusietraject. We onderzoeken de gedeelde waarden en ambities als basis voor de fusie en we bepalen de fusievorm. Vervolgens stelt de adviseur van Rotterdam Sportsupport een tijdpad vast. Er worden werkgroepen gevormd die elk een onderdeel uitwerken, zoals jeugdbeleid, communicatie of financiën. Dit zorgt niet alleen voor een betere verdeling van het werk, maar ook voor meer betrokken leden. Er vindt regelmatig afstemming plaats tussen stuurgroep en werkgroepen. 

Leden betrekken 

Bij fusietrajecten komt vaak veel emotie kijken. De vereniging die al vele jaren bestaat is er straks niet meer, althans niet meer in de huidige vorm. De leden van de stuurgroep hebben invloed op dit veranderproces en weten precies wat er gebeurt, maar voor veel leden is dit anders. Daarom wordt er tijdens het fusieproces veel aandacht besteed aan het informeren en betrekken van leden.  

Na de fusie 

Het fusietraject eindigt als de nieuwe fusievereniging een feit is. Voor de vereniging is het dan echter nog niet klaar. Tijdens het fusietraject is er al nagedacht over de inrichting van de nieuwe vereniging, maar nu moet het in de praktijk ook gaan werken. Bovendien moeten de verschillende ‘bloedgroepen’ zich gaan mengen en moeten de leden zich betrokken voelen bij de nieuwe fusievereniging. 

Rol Rotterdam Sportsupport 

Een adviseur van Rotterdam Sportsupport kan fungeren als onafhankelijk procesbewaker. Daarnaast kan de expert-adviseur inhoudelijk advies geven over de vorm van de fusie en de te nemen stappen. Ook helpt de adviseur bij het opstellen van documenten zoals een fusievoorstel en de statuten. Na de fusie kan een adviseur van Rotterdam Sportsupport adviseren en begeleiden bij het (her)inrichten van de organisatie. 

Jouw vereniging mag maximaal 12 keer per jaar tijdens een bijeenkomst van persoonlijke of bedrijfsmatige aard alcohol schenken. Dit kan zijn voor bijvoorbeeld een verjaardag, bruiloft of bijeenkomst. Hiervoor schaf je een verlaatje aan. Minimaal 5 werkdagen van tevoren maak je een melding. 

Paracommerciële instellingen  

Een paracommerciele instelling is een niet commerciële rechtspersoon zoals stichtingen en verenigingen die zich op de eerste plaats richten op het stimuleren van activiteiten van onder andere recreatieve en sportieve aard.  De hoofdactiviteit van paracommerciële instellingen is dus nooit horeca; horeca wordt ‘erbij’ gedaan. 

Paracommerciële instellingen profiteren van oneerlijke concurrentievoordelen (subsidies, vrijwilligers of een speciaal fiscaal regime). Daarom zijn gemeenten op basis van de Drank- en Horecawet verplicht om de horeca-activiteiten van dit type instellingen aan banden te leggen. Dit doen ze via de Paracommerciële Verordening. Via de verordening worden de horeca-activiteiten van deze instellingen ingeperkt, met name de schenktijden en de zogenaamde ‘feesten van persoonlijke aard’. Op deze manier ondervindt de reguliere horeca geen oneerlijke concurrentie van dit type organisaties. Sportkantines zijn dus paracommeciële instellingen. 

Bijeenkomst in een paracommerciële instelling  

Binnen de vereniging wil je soms een activiteit organiseren anders dan voor je eigen vereniging. Denk hier bijvoorbeeld bij aan een bijeenkomst voor één van de partners van je vereniging en een bruilofts- of verjaardagsfeest. Om bij dergelijke bijeenkomsten alcohol te mogen schenken heb je een incidentele ontheffingsvergunning nodig van de Gemeente Rotterdam. Dit noem je ook wel een verlaatje. Maximaal 12 keer per jaar mag je gebruik maken van dit verlaatje.  

Voor een vereniging gerelateerde activiteit geldt de Drank- en Horecavergunning van de sportkantine, een verlaatje is in dit geval niet nodig. Het 65^e verjaardagsfeest van een lid van de vereniging is bijvoorbeeld geen vereniging gerelateerde activiteit. 

Het bedrijfsmatig organiseren van commerciële feesten gericht op derden, komen niet in aanmerking voor deze ontheffing. Er is sprake van bedrijfsmatig organiseren wanneer je reclame maakt en wanneer er een kaartverkoop is of op een andere manier entreegelden zijn berekend. Het is niet mogelijk om deze ontheffing te gebruiken in combinatie met een verlaatje.  

Aanvragen verlaatje  

Een verlaatje kun je eenmaal per kalenderjaar aanvragen via de website van de Gemeente Rotterdam.

Om de aanvraag te kunnen doen heb je e-herkenning nodig. E-herkenning de digitale sleutel voor ondernemers en de overheid. Voor meer informatie hierover verwijzen we je naar www.eherkenning.nl

Na het uitvoeren van de aanvraag ontvang je per post een kraskaart waarmee je uiterlijk 5 werkdagen voorafgaand aan de activiteit per sms melding moet doen. Je ontvangt direct reactie of de vergunning wordt toegekend of niet.    

Vraag op tijd aan  

Heb je binnenkort een activiteit waarvoor een verlaatje nodig is? En heb je nog geen kraskaart? Houd dan rekening met de tijd die nodig is voor het aanvragen van de kraskaart. Uiteindelijk moet je maximaal 5 werkdagen (zaterdag en zondag tellen niet mee) de melding via de kraskaart doen.  

Organiseer je jaarlijks dit soort activiteiten dan adviseren wij bij aanvang van het jaar meteen de kaart aan te vragen. Zo ben je altijd op tijd om te krassen. 

Zodra je bent aangesloten bij Vereniging en Recht kun je altijd een jurist raadplegen. Voor alle juridische vragen kun je als vereniging terecht bij een jurist die gespecialiseerd is in het verenigingsrecht.

Wat is Vereniging en Recht? 

De Nederlandse Stichting voor Vereniging en Recht is het juridisch kennisinstituut voor verenigingen en stichtingen. Het belangrijkste doel is om zorg uit handen te nemen van bestuurders. Het gaat bijvoorbeeld om zorgen over wet- en regelgeving of overige juridische zaken.

Predicaat Goed bestuurd 

Met het predicaat Goed Bestuurd kan een vereniging laten zien dat het voldoet aan de geldende wet- en regelgeving. Daarmee zorg je ervoor dat financiële en juridische risico’s voor het bestuur en de organisatie goed zijn afgedekt. Het is natuurlijk mooi om het predicaat te gebruiken als onderdeel van de PR voor de vereniging. Nog belangrijker is dat je als bestuur weet of je goed bezig bent. Op de punten die nog niet goed (genoeg) zijn, krijg je aanbevelingen. 

Aansluiting bij Vereniging en Recht 

Verenigingen kunnen zich aansluiten bij de Nederlandse Stichting voor Vereniging en Recht. Ook stichtingen, bonden / brancheorganisaties, overheden en ondersteuningsorganisaties kunnen zich hierbij aansluiten. Vereniging en Recht kost voor lokale verenigingen €95,- excl. btw per jaar. Met dit abonnement kan een vereniging, naast het predicaat Goed Bestuurd, gebruik maken van de volgende dienstverlening: 

• Online juridische adviesservice 
• Telefonische adviesservice en juridisch spreekuur 
• Incassoservice 
• Modelcontracten 
• Beoordeling brieven 
• Digitale nieuwsbrief / facebook 

Voor Sportplusverenigingen geldt echter een andere regeling. Vanaf de toetsing zijn zij automatisch en gratis aangesloten bij Vereniging en Recht. Dit geldt zo lang de verenigingen Sportplus zijn.  

Overige dienstverlening 

Voor het opstellen van brieven, juridische documenten of andere maatwerkdocumenten betalen verenigingen een vast uurtarief. Dit tarief wordt ook betaald voor de aanwezigheid bij besprekingen en juridische bijstand en/of procesvertegenwoordiging bij gerechtelijke procedures. Wanneer bijstand van een advocaat nodig is, krijgen verenigingen korting op het uurtarief van één van de advocaten waar Vereniging en Recht mee samenwerkt. 

Kijk voor meer informatie over aansluiting bij Vereniging en Recht op www.verenigingenrecht.nl.