Leden die worden gepest, bedreigd of tekenen van verwaarlozing vertonen. Wat kan een vrijwilliger dan doen? Steeds meer verenigingen stellen een vertrouwenscontactpersoon aan. Rotterdam Sportsupport organiseert hiervoor een training.
Waarom een vertrouwenscontactpersoon (VCP) binnen de club?
De sportvereniging is een afspiegeling van de maatschappij. Ongewenst gedrag kan zich dus ook hier voordoen. Denk bijvoorbeeld aan seksuele intimidatie, pesten of bedreigen. Zeker jeugdleden kunnen hiervan het slachtoffer worden. Deze groep is verschillende keren per week bij de vereniging te vinden.
Daarmee is de sportclub – evenals school en kinderopvang – een belangrijke ‘vindplaats’ voor (zorg-)signalen. Vrijwilligers zien en horen veel waar het gaat om het welzijn van jeugdleden. Maar wat moet of kun je als bijvoorbeeld trainer of coach doen wanneer je je zorgen maakt om iemand? Een VCP kan dan een nuttige rol spelen.
Wat doet een VCP?
De VCP geldt binnen de sportvereniging als hét aanspreekpunt voor iedereen met vragen of zorgen over het welzijn van spelers, ouders of andere vrijwilligers. De VCP is er om hierover te praten. Het is ook mogelijk grensoverschrijdend gedrag bij hem aan te kaarten. Iedereen binnen de organisatie kan zich bij hem of haar melden: sporters, ouders, trainers, toeschouwers, bestuurders et cetera.
‘Een vertrouwenscontactpersoon is géén hulpverlener’
Belangrijk: een VCP is géén hulpverlener. De VCP biedt wel een luisterend oor en is een ‘zorgzame wegwijzer’. Als het nodig of gewenst is, kan hij iemand gericht en gepast toeleiden naar hulpverlening.
De VCP heeft een kwetsbare functie. Soms krijgt hij bijvoorbeeld vertrouwelijke informatie te horen. Of hij wordt ondanks zijn goede bedoelingen gezien als een bemoeial. Het bestuur moet daarom zorgen voor de juiste randvoorwaarden. Zo is het zaak dat iedereen binnen de vereniging weet dat er een VCP is, wat zijn functie inhoudt, hoe hij kan worden bereikt en dat de club gedragsregels heeft om op terug te vallen.
Sport in het Jeugdnetwerk
VCP’s kunnen via Rotterdam Sportsupport een training volgen. Zij leren dan zorgzaam te signaleren, motiveren en verwijzen. Daarbij is er nauwe samenwerking met en ondersteuning vanuit het jeugdnetwerk. Hiermee kan de zorg waar nodig en gewenst zo snel mogelijk worden over genomen door professionals.
De training bestaat uit vier bijeenkomsten in de avond bij Rotterdam Sportsupport. VCP’s van verschillende verenigingen doen mee. Een aantal maanden na de vierde sessie is er een zogeheten intervisiebijeenkomst. De deelnemers delen dan met elkaar hun ervaringen in de afgelopen periode.
De opzet van de training:
- Profiel van de VCP en de positie van de VCP binnen de vereniging.
- Werken met een signaleringslijst. Hoe voert de VCP het gesprek met de vrijwilliger die een probleem heeft gesignaleerd? Hoe wordt bijvoorbeeld het onderscheid gemaakt tussen aanname en werkelijkheid?
- In gesprek met de ouder.
- In gesprek met de jongere.
Meer informatie
In het voorjaar is de eerste reeks georganiseerd. Tien deelnemers, die acht clubs vertegenwoordigden, waren van de partij. Rotterdam Sportsupport wil later dit jaar opnieuw een training verzorgen. Meer weten? Aanmelden? Zoek contact met pedagogisch adviseur Ineke Kalkman via i.kalkman@rotterdamsportsupport.nl.
‘Maar ik steek ook veel op van de overige cursisten. Hoe pakken zij dit allemaal aan?’
Reactie deelnemer
Marieke Rapmund is vrijwilliger bij hockeyvereniging OMHC. Zij volgde de training in het voorjaar. Haar reactie: “Uiteindelijk ben ik geen jeugdhulpverlener, maar het is belangrijk om problematiek tot een bepaalde hoogte te kunnen herkennen en daarna eventueel de link te leggen met professionals. Wat je zoal leert tijdens de training? Hoe je binnen de club de organisatie rondom de vertrouwenscontactpersoon opzet. Maar ik steek ook veel op van de overige cursisten. Hoe pakken zij dit allemaal aan? Uitwisseling van kennis en ervaring voorkomt dat iedereen het wiel gaat uitvinden.”