Gedeelde uitdagingen en ervaringen: clubs met 55-plussers zoeken elkaar op

Wat doen sportverenigingen aan ledenbinding- en behoud? Hoe werf je nieuwe vrijwilligers en hoe kan je huidige vrijwilligers (beter) waarderen? Bestuurders van verschillende Rotterdamse sportverenigingen met veel 55-plussers kwamen onlangs bij elkaar samen op een bijeenkomst van Rotterdam Sportsupport. De clubs wisselden ervaringen met elkaar uit en leerden van elkaars uitdagingen.

“Het is heel nuttig om met andere verenigingen in gesprek te gaan die dezelfde doelgroep hebben,” zegt Ruud Pauptit, voorzitter van jeu-de-boulesvereniging Les Francophiles. “Er is veel herkenning, we lopen vaak tegen dezelfde uitdagingen aan. Het helpt ons daarom ook om de zaken wat meer te relativeren omdat deze uitdagingen herkenbaar zijn. Bij sommige verenigingen zelfs groter. Wij hebben het samen eigenlijk al best goed voor elkaar.”

“Een leerpunt is dat we de vrijwilligerstaken kleiner maken,” vervolgt Pauptit. “Een lid geeft aan dat ze niets kan bijdragen aan vrijwilligerstaken, maar zij zorgt nu wel dat de planten iedere week water krijgen en ze leegt de kleine afvalbakjes op de tafels in de kantine. Hierdoor wordt een grotere taak als het schoonmaken van de kantine kleiner. Kortom, alle kleine beetjes helpen.”

Back2Basics

Grote indruk maakte de video van Back2Basics (zie onderstaande video) die ter inspiratie dient voor verenigingsbestuurders die werken aan hun vereniging. Zo ook op Theo Berkenbosch van BV Het Anker, die zich na het zien van de video nog meer realiseerde dat aandacht, waardering en contact leggen met leden en vrijwilligers belangrijk is voor het bewaken van de cultuur van zijn biljartclub.

Een voorbeeld: “Een lid was met gemopper weggelopen van een biljartmiddag en bleef een paar weken weg. Er zat duidelijk iets niet lekker. Door met deze persoon in gesprek te gaan, te luisteren en zijn verhaal aan te horen zijn ze weer nader tot elkaar gekomen en is hij weer elke week op de club te vinden. Later is er met nog met een ander lid contact opgenomen die was gestopt uit onvrede; ook hij voelde zich gehoord en gezien en is weer terug.”

Een aantal algemene tips over ledenwerving en -behoud 

• Ervaring leert dat ongeveer 60% van de nieuwe leden via contacten van leden binnenkomt. De huidige leden zijn dus belangrijke ambassadeurs van de vereniging, want hun enthousiaste verhalen kunnen nieuwe leden aantrekken. Een extra gelegenheid kan zijn als je een speciaal toernooi organiseert, waarbij leden worden uitgenodigd om deel te nemen met een eigen team van vrienden, familie of buren.  
• Check of het sportaanbod past bij de beoogde (nieuwe) doelgroep. Als je bijvoorbeeld meer 55-plussers wil werven die nog niet met pensioen zijn, is het aan te raden om activiteiten aan te bieden buiten werkuren. In de avond of het weekend bijvoorbeeld.  
• Doe een scan van de omgeving. Welke andere verenigingen of aanbieders zitten in de wijk? Kun je aansluiting vinden bij een andere organisator van activiteiten voor jullie doelgroep? Is er bijvoorbeeld een volkstuinvereniging die je kunt benaderen voor een activiteit of waar je een poster kunt ophangen? 
• Zorg dat er tijdens een open dag of inloopmoment voldoende vrijwilligers aanwezig zijn voor de instructie, maar ook voor een gastvrije ontvangst, kopje koffie en uitleg over de mogelijkheden binnen de vereniging. 
• De vereniging is van alle leden. Laat als bestuur merken dat je een van de leden bent door mee te doen met activiteiten of bijvoorbeeld een informeel praatje te maken om interesse te tonen in wat leeft binnen de vereniging en de leden. 
• Heb je al iemand die aandacht besteedt aan leden met lief & leed? Een kaartje of bloemetje vanuit de vereniging is altijd welkom! 

Algemene tips met betrekking tot vrijwilligers 

• Maak zichtbaar wat vrijwilligers doen en wie de vrijwilligers zijn. Zet mensen in het zonnetje met een interview over waarom zij iets doen voor de club en wat de motivatie is achter het vrijwilligerswerk. 
• Maak zichtbaar wat er gebeurt als zaken binnen de vereniging niet worden gedaan. Veel taken en werkzaamheden zijn voor een gemiddelde lid onzichtbaar totdat het zichtbaar wordt gemaakt.  
• Heb begrip voor leden die op hun leeftijd weinig tot niets kunnen bijdragen als vrijwilliger aan de vereniging; wees dankbaar met wat zij wél kunnen. Een cake bakken voor de speelmiddag is ook een bijdrage leveren. 
• Waardeer je vrijwilligers: door een schouderklopje, te zien en benoemen wat ze doen of gedaan hebben. Organiseer één per jaar een bedankmomentje voor vrijwilligers. 
• Werk met een waarderingsprincipe van lintjes, erelidmaatschap, lid van verdienste, vrijwilliger van de maand/het jaar etc. 
• Een lief & leed-commissie/persoon is voor seniorenverenigingen een belangrijke bindingsfactor met leden en vrijwilligers. 
• Zorg voor kleine en behapbare taken, besteed uit wat kan en houd in eigen beheer wat moet. 
• Bepaal wat need-to-do (nodig is om te doen, red.) is en wat nice-to-do (leuk is om te doen, red.) is. 
• Zorg voor een warm welkom van leden, bouw een relatie op met nieuwe leden door ook te vragen hoe hun situatie is en wat hun achtergrond is. Vraag later om hulp bij een klein taakje, en ga daaruit verder opbouwen en toewerken naar vrijwilligerstaken. 
• Meer weten? Kijk ook eens op onze website voor artikelen over vrijwilligers!