Steeds meer verenigingen stellen een vertrouwenscontactpersoon (VCP) aan en dat is een goede ontwikkeling! Een sport- of scoutingvereniging is namelijk een afspiegeling van de maatschappij. Binnen de vereniging kunnen er zorgen over leden, vrijwilligers of andere betrokkenen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan een vermoeden van kindermishandeling, twijfels over de omgang tussen een jeugdlid en trainer of pestgedrag. Voor dit soort zaken en nog veel meer kun je terecht bij een VCP.
Waarom een VCP binnen de club?
Bij verenigingen heb je met veel mensen te maken. Waar groepen mensen zijn, kan ongewenst gedrag voorkomen. Als vereniging kun je ter preventie al veel doen, denk aan een gedragscode, VOG en een normen & waardenbeleid. Afspreken welk gedrag je wel (en niet) wilt zien binnen de vereniging is goed, maar zelfs dat kan ongewenst gedrag niet altijd voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan (vermoedens van) seksuele intimidatie en/of misbruik, pesten, bedreigingen of zorgen over leden. Dit zijn vaak zorgen en onderwerpen die in vertrouwen besproken moeten worden. Daar is de VCP de meest geschikte persoon voor.
Waarvoor kun je bij een VCP terecht?
De VCP is binnen de vereniging hét aanspreekpunt voor iedereen met vragen, zorgen of klachten. Dit kan gaan over het welzijn van spelers, ouders of andere vrijwilligers of de manier van omgang met elkaar. Iedereen binnen de organisatie kan contact opnemen met de VCP: sporters, ouders, trainers, supporters, bestuurders, vrijwilligers, etc.
Dit klinkt misschien als een nogal brede omschrijving, maar je kunt voor veel situaties (klein en groot) bij de VCP terecht, denk bijvoorbeeld aan:
- (Online) pesten of gepest worden
- (vermoedens van) grensoverschrijdend gedrag
tussen trainer/coach en jeugdlid of jeugdleden onderling - Of jouw reacties op bepaald gedrag als trainer/coach passend is
- Discriminatie over huidskleur, geloof, seksuele voorkeur etc.
- Wanneer een speler uit de kast wil komen maar niet goed weet hoe
- Wanneer ouders een vervelend gevoel hebben over de omgang tussen hun kind en de trainer/coach of andere kinderen
- Iemand wordt verdacht, terecht of onterecht, van grensoverschrijdend gedrag
Wat doet een VCP?
De VCP is dus hét aanspreekpunt binnen de vereniging, maar geen hulpverlener! Wat doet een VCP dan wel? Een VCP biedt een luisterend oor en is een ‘zorgzame wegwijzer’. Als het nodig en gewenst is, kan de VCP iemand doorverwijzen naar hulpverlening of samen bepalen wat de vervolgstappen worden.
De VCP binnen de vereniging
Wij raden verenigingen sterk aan om minstens één VCP binnen de vereniging te hebben, maar bij voorkeur twee. Het liefst een mannelijke en een vrouwelijke VCP. Het borgen van deze functie is belangrijk: de VCP moet goed zichtbaar zijn voor de leden, zodat zij met zorgen makkelijk naar degene toe kunnen stappen.
De VCP moet gedeelde zorgen vertrouwelijk te behandelen. Slechts bij uitzonderingen is het nodig dat de VCP melding maakt. In bijna alle gevallen kijkt de VCP samen met melder en/of slachtoffer welke (vervolg)stappen of doorverwijzingen er gedaan worden.
Dit maakt dat de VCP een kwetsbare functie heeft. Hij of zij krijgt soms vertrouwelijke informatie te horen of wordt misschien ondanks de goede bedoelingen aangezien als bemoeial. Daarom is het de taak van het bestuur te zorgen voor goede randvoorwaarden, waar de VCP op terug kan vallen. Denk aan:
- Zichtbaarheid
- Normen & waarden beleid
- Duidelijke omgangsregels
- Een gedragscode
- Een duidelijk functieprofiel en taakomschrijving
Cursus voor de VCP
VCP’ers kunnen via Rotterdam Sportsupport een cursus volgen. Tijdens deze cursus leren zij te signaleren en op een zorgzame manier te motiveren en door te verwijzen. Daarbij is een nauwe samenwerking met, en ondersteuning vanuit, het jeugdnetwerk noodzakelijk. Zo kunnen professionals de zorg overnemen wanneer dit nodig is.
De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten waar de VCP’ers van verschillende sport- en scouting verenigingen aan deelnemen. De bijeenkomsten vinden in de avonden plaats bij Rotterdam Sportsupport.
Opzet van de training:
- Profiel en positie van de VCP’er binnen de vereniging
- Werken met de signaleringslijst & In gesprek met een vrijwilliger die signaleert
- Gesprekstechnieken & In gesprek met de ouder/verzorger
- Dossiervorming
Ben of word je VCP of wil je een cursus volgen?
Dat kan natuurlijk! We maken onderscheid in de doelgroepen Jeugd en Volwassenen. Kijk voor ons actuele cursusaanbod op de webpagina via de volgende link. (link toevoegen naar cursusaanbod). Wellicht tot snel!
Bianca Hamstra
pedagogisch adviseur