Polarisatie, radicalisering en extremisme. Het zijn termen die steeds vaker opduiken in de media. Wat kun je als vereniging doen bij (vermoedens van) deze gedragingen? In dit artikel helpen we je op weg.   

Radicali-wat? Waar hebben we het eigenlijk over?

In de eerste plaats is het goed om te weten wat de termen polarisatie, radicalisering en extremisme eigenlijk betekenen. Radicalisering is de overkoepelende term voor polarisatie en extremisme. Het houdt in dat een persoon of groep in toenemende mate opvattingen heeft die spanningen opleveren met de democratische rechtsorde (grondrecht/principes/regels in de maatschappij) of daar zelfs haaks op staan. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Voorbeelden hiervan zijn polarisatie en extremisme.

Bij polarisatie is er sprake van het ‘wij-zij denken’. Dit betekent dat mensen recht tegenover elkaar komen te staan vanwege een ander gedachtegoed. Mogelijke verschillen waardoor polarisatie ontstaat, zijn bijvoorbeeld etnische verschillen, religieuze verschillen en de gedachten over links- en rechts georiënteerde politieke partijen.

Het kan ook zo zijn dat één of meerdere personen doelbewust de wet overtreedt om zijn/haar idealen na te streven. We spreken dan van extremisme. Dit kan voorkomen in gewelddadige vorm zoals mishandeling, maar ook in niet-gewelddadige vorm, zoals het systematisch verspreiden van ‘haat’.

Oké, en hoe kan ik dat herkennen op mijn vereniging?

Helaas is er geen checklist voor de signalen die kunnen duiden op radicalisering. Dit omdat er niet is vastgesteld welke gedragingen er nu precies toe kunnen leiden. De weg naar radicalisering is een proces en kan door vele zaken ontstaan en doorgroeien. Wel heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zes signalen op haar website staan die zorgelijk zouden kunnen zijn:

  • Isolatie van familie en oude vrienden, maar wel omgaan met een nieuw netwerk om zich heen.
  • Bezoeken van websites, social media groepen of bijeenkomsten met zorgelijke opvattingen.
  • Intensief bezig zijn met een nieuwe identiteit aannemen m.b.t. een andere ideologie of religie.
  • Gedachten en uitspraken van ‘wij-zij’ gedachten.
  • Extreem spijbelgedrag of het beëindigen van studie, sport of werk.
  • Onlangs een ingrijpende gebeurtenis meegemaakt.

Andere risicofactoren zijn psychopathologie (psychosociale problemen, gedragsproblemen) en een instabiele leefsituatie. Denk daarbij aan een ontwricht gezin, werk- of huisvestingsproblemen en drank- en/of drugsgebruik. Ook blijkt dat jongeren meer radicaliseren dan andere leeftijdsgroepen.

Wat doe ik als ik vermoedens heb van radicalisering op mijn vereniging?

Goede vraag! Radicalisering kan zorgen voor een onveilige situatie, dus het is goed om te weten wat te doen bij vermoedens. Bedenk of het verstandig is om met deze persoon zelf in gesprek te gaan of dat er nog niet-radicale personen om hem/haar heen zijn die dat eventueel ook zouden kunnen doen. Een niet-radicaal netwerk is een beschermende factor voor radicalisering.  

Stel je besluit in gesprek te willen gaan met deze persoon. Probeer dan verbinding te maken en ook te behouden. Het is ook aan te raden om diegene niet af te wijzen op zijn/haar uitspraken. Dit vergroot namelijk de kans dat diegene niet meer in gesprek wil en dat hij/zij zich misschien zelfs gesterkt voelt in de eigen gedachten.

Eenmaal vermoedens van radicalisering? Probeer die persoon nog enige tijd in de gaten te houden wanneer je vermoedens niet meteen bevestigd worden. Het proces van radicalisering gaat met ‘ups’ en ‘downs’. Wanneer men zich weer gesterkt voelt in deze gedachtegang, dan zal het gedrag extremer worden. Komt er informatie op hen af dat het tegendeel laat zien? Dan kan het zijn dat het proces van radicalisering even wat minder op de voorgrond komt, terwijl bij bevestiging weer meer naar voren kan komen. Dit proces kan een aantal maanden tot zelfs een aantal jaren duren.

Professionele hulp of advies

Worden jouw vermoedens groter of worden ze bevestigd? De Gemeente Rotterdam heeft een Meld- en Adviespunt Radicalisering (MAR). Neem contact met hen op door te bellen naar het telefoonnummer 06 23 66 03 86 of door te mailen naar mar@rotterdam.nl. Lees hier meer.

Je kunt ook het landelijke adviesnummer bellen op dit thema. Het Landelijk Steunpunt Extremisme (LSE) bieden professionele hulp. Deze hulpverleners zijn telefonisch bereikbaar via 088-2080800 en per e-mail op info@hetlse.nl. Je kunt ook altijd de pedagogen van Rotterdam Sportsupport hierover benaderen. Wij denken met je mee!

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Antoine Schijf

verenigingsconsulent Toekomstbestendige sportverenigingen / leidinggevende
Antoine Schijf

De cijfers liegen er niet om; de Nederlandse jongeren hebben het mentaal steeds zwaarder. Ieder jaar stijgen de cijfers óf blijven de cijfers van suïcide onder jongeren gelijk t.o.v. een jaar eerder. Zeker de eenzaamheid tijdens de coronacrisis heeft de jongeren geen goed gedaan. Iedere dag overlijden er in Nederland vijf mensen aan zelfmoord. Wat kun je als vereniging betekenen voor jongeren die worstelen met suïcidale gedachten?

Het verenigingsleven is belangrijk voor ‘echt’ contact!   

Sociale contacten en de bevestiging van leeftijdsgenoten zijn voor jongeren heel belangrijk. Het geeft meer realiteitszin dan veel zaken die zij online tegenkomen, waar eerder een ideaalbeeld wordt geschetst dan de realiteit. Jongeren hebben zich hier aan vastgehouden tijdens de coronacrisis, waardoor het zelfbeeld lager is geworden. Er wordt niet voldaan aan het beeld dat social media schetsen. Het is voor jongeren hun waarheid geworden. Dit is waar zij (in hun ogen) aan moeten voldoen. Lees hier meer over de invloed van social media op het zelfbeeld van jongeren.

Op de vereniging kunnen jongeren weer ‘echt’ communiceren met elkaar. Daarom zijn de sport- en scoutingverenigingen zo belangrijk voor deze doelgroep. Als bestuurder of trainer kun je wellicht (zorg)signalen herkennen wanneer jongeren in contact zijn met elkaar of met jou bij aanwezigheid op de vereniging. Maar juist ook de afwezigheid kan iets zeggen.

Wat te doen bij (vermoedens van) gedachten aan suïcide?

Het allerbelangrijkste om te weten: vragen naar de gedachten helpt. Het is een onderwerp dat erg zwaar is en wat men ook uit de weg kan gaan om deze reden. Echter, het blijkt dat het onderwerp bespreekbaar maken ertoe kan leiden dat deze persoon zijn of haar gedachten uitspreekt, waardoor je iemand verder kunt helpen. Jouw reactie is daarbij ook van belang. Oordeel niet, maar vraag uit waardoor het komt dat deze gedachten spelen. Vervolgens kan een gevoelsreflectie helpen, waardoor degene zich gehoord voelt in zijn/haar gevoel en gedachten.

Er is ook een gratis online training beschikbaar, die je inzichten geeft over hoe een dergelijk gesprek te voeren. Wat doe je bijvoorbeeld als degene vraagt deze informatie tussen jullie te houden? De training ‘In gesprek met een jongere’ wordt aangeboden door 113 zelfmoordpreventie.

Professionele hulp inschakelen

Bij het onderwerp suïcide raden wij aan altijd contact op te nemen met 113 zelfmoordpreventie. De hulpverleners zijn professionals op dit zeer gevoelige onderwerp. Daarnaast kan Rotterdam Sportsupport jou verder helpen met hoe je hiermee omgaat. Vragen hierover? Neem dan contact op met jouw gebiedsconsulent. We helpen je graag verder!

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Rosanne Verhoeven

verenigingsconsulent Charlois en IJsselmonde
Rosanne Verhoeven

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Fragette Jagt

verenigingsconsulent Hoek van Holland, Hoogvliet, Pernis en Rozenburg
Fragette Jagt

Ben je vertrouwenscontactpersoon (VCP) bij een Rotterdamse sportvereniging? Wil je nieuwe inspiratie opdoen met andere vertrouwenscontactpersonen? Sluit je dan aan bij de VCP Community. Tijdens de netwerkbijeenkomsten ontmoet je andere vertrouwenscontactpersonen en gaan jullie (met deskundigen) in gesprek over actuele thema’s.

Als vertrouwenscontactpersoon bij een sportvereniging ben je het aanspreekpunt voor iedereen met vragen, zorgen of klachten. Dit kan gaan over het welzijn van spelers, ouders of andere vrijwilligers. Je hebt vast voor jezelf bepaald hoe jij deze rol vervult binnen de vereniging. Maar wat doe je als je vastloopt met een casus? Of als je over bepaalde maatschappelijke thema’s meer kennis op zou willen doen? Of benieuwd bent naar hoe andere clubs zaken aanpakken?

Community

Speciaal voor Rotterdamse vertrouwenscontactpersonen heeft Rotterdam Sportsupport de VCP Community in het leven geroepen. Een aantal keer per jaar komen vertrouwenscontactpersonen van verschillende verenigingen samen en is er gelegenheid om op bovenstaande vragen in te gaan. 

Wat haal je hier als vertrouwenscontactpersoon uit:

  • Intervisie en netwerken: wissel met elkaar kennis en ideeën uit over de rol van vertrouwenscontactpersoon. Wie weet vul je je rugzak op een avond al met een hoop inzichten, maar wellicht is er vanuit meerdere VCP’s behoefte om vaker ervaringen uit te wisselen.
  • Meepraten en over actuele en maatschappelijke thema’s, zoals drugs en criminaliteit, online pesten of radicalisering
  • Laat je inspireren door gastsprekers en experts die ingaan op trends, cijfers en casussen.

Wil je je aansluiten bij de VCP community? Kijk dan in de agenda voor de eerstvolgende bijeenkomst en meld je aan. Kun je er niet bij zijn maar wil je wel graag meer informatie? Neem dan contact op met Marco van de Geer (m.vandegeer@rotterdamsportsupport.nl)

Lees hier meer over vertrouwenscontactpersonen of de VCP-opleiding die we aanbieden. 

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Anouk Meeter

verenigingsconsulent Feijenoord, Delfshaven en Centrum
Anouk Meeter

In een reeks columns delen vloggers Romy & Steef hun praktijkervaringen als train(st)er. Deze keer: Romy over kindermishandeling en de onderbuikgevoelens die dit kan geven bij train(st)ers.

Luister de column hier:

Of lees de column hier:

“Het is deze week (16-22 november) de Week tegen Kindermishandeling. Ieder kind dat zich thuis onveilig voelt, is er namelijk één te veel. Het is daarom belangrijk dat de omgeving van het kind signalen van (vermoedens van) mishandeling serieus neemt en hun zorgen deelt zodat het kind en het gezin geholpen kunnen worden. Maar dit kan best spannend zijn. Moet jij als trainer/trainster je hier wel mee bemoeien? Misschien weet je niet zeker of er iets mis is met je speler/speelster, dus je laat het maar even voor wat het is…

In deze column lees je wat je op een laagdrempelige manier kunt doen, want als trainer zie je jouw spelers vaak en speel je een belangrijke rol in hun leven. Maar je bent geen hulpverlener.

Onveilige thuissituatie
Per jaar zijn in Nederland ongeveer 120.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Dat is 2,5 keer het stadion De Kuip vol met kinderen. Dat komt neer op één kind per twee sportteams, en dat is veel. Dus ook bij jou in het team kan een speler zitten met een onveilige thuissituatie. Maar hoe weet je dat?

Bij het herkennen van kindermishandeling maken wij onderscheid tussen ‘weten’ en ‘voelen’. Het weten, of bijna zeker weten, gebeurt vaak na concrete signalen: veel blauwe plekken, regelmatig geen eten bij zich hebben, het niet betalen van de contributie, niet passende en kapotte kleding hebben of heel angstig zijn.

“Per jaar zijn in Nederland ongeveer 120.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Dat is 2,5 keer het stadion De Kuip vol met kinderen. Dat komt neer op één kind per twee sportteams.”

Helaas gebeurt het zelden dat signalen zo concreet zijn dat je er niet meer om heen kan. Veel vaker gebeurt het dat je als trainer een gevoel hebt dat iets niet klopt. Je kan je vinger niet goed om zere plek leggen, maar je voelt dat er ‘iets’ speelt. Dit soort onderbuikgevoelens zijn lastig te verwoorden, waardoor ik vaak zie gebeuren dat op basis van onderbuikgevoelens geen actie ondernomen wordt. Dat is zonde, want we willen dat een kind en het gezin geholpen kunnen worden voordat het erger wordt. Maar wat kan jij als trainer met zo’n onderbuikgevoel doen? Je wil toch niemand vals beschuldigen?

Vertrouwenscontactpersoon
Het is belangrijk om te weten dat onderbuikgevoelens wel zeker ergens vandaan komen, het gevoel is alleen lastiger te duiden. Gelukkig kan iemand daarbij helpen. Veel verenigingen hebben namelijk een vertrouwenscontactpersoon (VCP) bij wie je terecht kunt om je zorgen te bespreken. Samen met jou kijkt hij/zij op wat voor manier jullie de zorgsignalen concreter kunnen maken en wat eventuele volgende stappen kunnen zijn. Je kan de signalen zelfs bespreken zonder de naam van de speler te noemen. Heeft jouw vereniging geen VCP? Dan kun je altijd contact opnemen met mij of met mijn collega Marco van de Geer (zie contactgegevens onderaan de pagina).

Nu je weet dat je al op een laagdrempelige manier je zorgen bespreekbaar kan maken bij de VCP of bij Marco of bij mij, wil ik afsluiten met een vraag: Ga eens na of je dit seizoen, of afgelopen seizoenen, weleens zo’n onderbuik gevoel hebt gehad bij één van je spelers/speelsters? Een gevoel van ‘hier klopt iets niet’ of ‘ik hou die speler of speelster wat meer in de gaten’. Zo ja: welke stap zet jij om het kind te helpen?!”

Ondersteuning
Rotterdam Sportsupport organiseert verschillende cursussen om mensen op te leiden tot vertrouwenscontactpersoon (VCP). Ook hebben we scholingen om de kennis van de trainers, coaches en andere vrijwilligers rondom (zorg)signalen te vergroten. Heb je interesse in dit thema of ons overige aanbod over veilig sportklimaat? Laat het ons dan weten. Stuur een e-mail naar of
m.vandegeer@rotterdamsportsupport.nl of b.hamstra@rotterdamsportsupport.nl of bel naar 010 24 29 315. We komen graag met je  contact!  

Eerder verschenen columns:

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Saskia Grootens

verenigingsconsulent Overschie en Hillegersberg-Schiebroek / projectcoördinator Beweegcoach
Saskia Grootens

De sportpedagogen van Rotterdam Sportsupport dragen bij aan het kansrijk, veilig en gezond laten opgroeien van jeugd in Rotterdam. De pedagogen helpen trainers om opgroei- en opvoedproblematieken te herkennen en bespreekbaar te maken. Sommige problemen kunnen binnen de club worden opgelost en voor andere problemen kan, in overleg met ouders, ook extra expertise worden ingezet.

Na thuis en op school is de sportvereniging de derde plek waar kinderen de meeste tijd doorbrengen. Het regelmatige contact en de sociale context maken de sportvereniging bij uitstek een geschikte plek om bij te dragen aan de ontwikkeling van Rotterdamse jeugd.

Wat kunnen de sportpedagogen nog meer voor jouw vereniging betekenen?

  • We leggen de nadruk op het vroegtijdig ondersteunen van sportverenigingen. Hiermee willen we voorkomen dat we worden ingeschakeld als het al te laat is (bijvoorbeeld een geschorst of geroyeerd jeugdlid).
  • We ondersteunen vertrouwenscontactpersonen (VCP’ers) bij casussen en bij de positie, invulling en zichtbaarheid van de functie.
  • Ondersteunen van sportverenigingen bij hulpvragen over gedrag van spelers en groepsdynamiek.

Daarnaast organiseren we regelmatig (digitale) bijeenkomsten en scholingen. Een overzicht:

  • Gezien in 010? Geen kind buitenspel!
  • Opleiding tot VCP (zowel voor volwassenen als voor jeugd).
  • Intervisiebijeenkomsten voor VCP’ers.

Wie zijn de sportpedagogen van Rotterdam Sportsupport?

-Marco van de Geer | Rotterdam-Zuid en de buitengebieden | E: m.vandegeer@rotterdamsportsupport.nl, T: 010 24 29 315.

– Bianca Hamstra | Rotterdam-Noord, Rozenburg en de buitengebieden | E: b.hamstra@rotterdamsportsupport.nl, T: 010 24 29 315.

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Fragette Jagt

verenigingsconsulent Hoek van Holland, Hoogvliet, Pernis en Rozenburg
Fragette Jagt

Seksueel misbruik, mentale of fysieke mishandeling. Het komt niet alleen voor in de turnsport en topsport, al lijkt het daar misschien wel op door de documentaire ‘Athlete A’ op Netflix en de verhalen die eerder in de media verschenen. Romy van der Heide (oud-pedagogisch adviseur) en Maaike Tieman (clubkadercoach turnen) gaan daarom in deze podcast in gesprek over grensoverschrijdend gedrag in de sport. Je luistert de podcast hieronder.

Start2Talk (1): Introductie

Dit is de eerste aflevering van een nieuwe podcastserie Start2Talk. De feiten liegen er niet om: uit onderzoek blijkt dat ruim 20% van de jeugdsporters in Nederland te maken heeft gehad met grensoverschrijdend gedrag, waarvan één op de acht sporters slachtoffer is van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan dus bij elke sportvereniging voorkomen. Voor slachtoffers is het vaak moeilijk om dit bespreekbaar te maken. Daarom slaan de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht de handen ineen om het onderwerp bespreekbaar te maken in deze podcastserie. In de eerste aflevering trappen we af met Romy van der Heide, oud-pedagogisch adviseur bij Rotterdam Sportsupport, en Koen van Es, adviseur bij SportUtrecht.

Start2Talk (2): Omgaan met ongewenste situaties & preventief handelen

Een ongepast appje van een trainer, een hand op een ongewenste plek, een suggestieve opmerking, een foto gemaakt in de kleedkamer; seksueel grensoverschrijdend gedrag kent vele vormen. Herken jij het wanneer iemand binnen jouw vereniging te ver gaat en weet je hoe je hier vervolgens op moet anticiperen? Weet je bijvoorbeeld ook dat bestuurders en trainers verplicht zijn om vermoedens van seksuele intimidatie te melden?

In deze aflevering vertellen Folkert Steen (Coördinator Positieve Sportcultuur bij Werkgever Sportclubs Den Haag) en Maaike Pekelharing (Adviseur Sociale Veiligheid bij Gemeente Amsterdam en vertrouwenscontactpersoon bij KNGU en KNVB) hoe je moet handelen bij seksueel grensoverschrijdend gedrag en welke preventieve maatregelen je als vereniging kunt nemen. Een aantal kleine acties kunnen al van grote invloed zijn op het voorkomen van ongewenste situaties binnen jouw club.

Start2Talk (3): Grooming

In deze podcast staat het onderwerp ‘grooming’ centraal. Het is totaal geen leuk onderwerp maar belangrijk om er over te blijven praten en informatie te delen. Grooming is een zedenmisdrijf, wat helaas ook voorkomt in de sport. Het is een proces waarbij een dader het vertrouwen wint van een ander met het doel deze persoon seksueel te misbruiken door bijvoorbeeld aanranding, verkrachting of seksuele uitbuiting. Vaak zijn het kwetsbare kinderen die hier slachtoffer van worden.

Meer podcasts luisteren?

Op deze pagina vind je een overzicht van al onze podcasts. Alle podcasts worden ook aangeboden op Soundcloud, Spotify, Stitcher en Itunes. Vergeet je niet te abonneren op onze kanalen om geen podcast meer te missen!

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Laurens Verbaan

verenigingsconsulent Prins Alexander / projectcoördinator Schoolsportvereniging
Laurens Verbaan

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Rosanne Verhoeven

verenigingsconsulent Charlois en IJsselmonde
Rosanne Verhoeven

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Saskia Grootens

verenigingsconsulent Overschie en Hillegersberg-Schiebroek / projectcoördinator Beweegcoach
Saskia Grootens

Meer weten?

Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

Wij staan voor je klaar!

Saskia Grootens

verenigingsconsulent Overschie en Hillegersberg-Schiebroek / projectcoördinator Beweegcoach
Saskia Grootens

Steeds meer verenigingen stellen een vertrouwenscontactpersoon (VCP) aan en dat is een goede ontwikkeling! Een sport- of scoutingvereniging is namelijk een afspiegeling van de maatschappij. Binnen de vereniging kunnen er zorgen over leden, vrijwilligers of andere betrokkenen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan een vermoeden van kindermishandeling, twijfels over de omgang tussen een jeugdlid en trainer of pestgedrag. Voor dit soort zaken en nog veel meer kun je terecht bij een VCP.  

Waarom een VCP binnen de club?

Bij verenigingen heb je met veel mensen te maken. Waar groepen mensen zijn, kan ongewenst gedrag voorkomen. Als vereniging kun je ter preventie al veel doen, denk aan een gedragscode, VOG en een normen & waardenbeleid. Afspreken welk gedrag je wel (en niet) wilt zien binnen de vereniging is goed, maar zelfs dat kan ongewenst gedrag niet altijd voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan (vermoedens van) seksuele intimidatie en/of misbruik, pesten, bedreigingen of zorgen over leden. Dit zijn vaak zorgen en onderwerpen die in vertrouwen besproken moeten worden. Daar is de VCP de meest geschikte persoon voor.  

Waarvoor kun je bij een VCP terecht?

De VCP is binnen de vereniging hét aanspreekpunt voor iedereen met vragen, zorgen of klachten. Dit kan gaan over het welzijn van spelers, ouders of andere vrijwilligers of de manier van omgang met elkaar. Iedereen binnen de organisatie kan contact opnemen met de VCP: sporters, ouders, trainers, supporters, bestuurders, vrijwilligers, etc. 

Dit klinkt misschien als een nogal brede omschrijving, maar je kunt voor veel situaties (klein en groot) bij de VCP terecht, denk bijvoorbeeld aan: 

  • (Online) pesten of gepest worden 
  • (vermoedens van) grensoverschrijdend gedrag  
    tussen trainer/coach en jeugdlid of jeugdleden onderling 
    • Of jouw reacties op bepaald gedrag als trainer/coach passend is 
    • Discriminatie over huidskleur, geloof, seksuele voorkeur etc.
    • Wanneer een speler uit de kast wil komen maar niet goed weet hoe 
    • Wanneer ouders een vervelend gevoel hebben over de omgang tussen hun kind en de trainer/coach of andere kinderen 
    • Iemand wordt verdacht, terecht of onterecht, van grensoverschrijdend gedrag  

    Wat doet een VCP?

    De VCP is dus hét aanspreekpunt binnen de vereniging, maar geen hulpverlener! Wat doet een VCP dan wel? Een VCP biedt een luisterend oor en is een ‘zorgzame wegwijzer’. Als het nodig en gewenst is, kan de VCP iemand doorverwijzen naar hulpverlening of samen bepalen wat de vervolgstappen worden. 

    De VCP binnen de vereniging

      Wij raden verenigingen sterk aan om minstens één VCP binnen de vereniging te hebben, maar bij voorkeur twee. Het liefst een mannelijke en een vrouwelijke VCP. Het borgen van deze functie is belangrijk: de VCP moet goed zichtbaar zijn voor de leden, zodat zij met zorgen makkelijk naar degene toe kunnen stappen.

      De VCP moet gedeelde zorgen vertrouwelijk te behandelen. Slechts bij uitzonderingen is het nodig dat de VCP melding maakt. In bijna alle gevallen kijkt de VCP samen met melder en/of slachtoffer welke (vervolg)stappen of doorverwijzingen er gedaan worden.

      Dit maakt dat de VCP een kwetsbare functie heeft. Hij of zij krijgt soms vertrouwelijke informatie te horen of wordt misschien ondanks de goede bedoelingen aangezien als bemoeial. Daarom is het de taak van het bestuur te zorgen voor goede randvoorwaarden, waar de VCP op terug kan vallen. Denk aan: 

      • Zichtbaarheid 
      • Normen & waarden beleid 
      • Duidelijke omgangsregels 
      • Een gedragscode 
      • Een duidelijk functieprofiel en taakomschrijving 

      Cursus voor de VCP

      VCP’ers kunnen via Rotterdam Sportsupport een cursus volgen. Tijdens deze cursus leren zij te signaleren en op een zorgzame manier te motiveren en door te verwijzen. Daarbij is een nauwe samenwerking met, en ondersteuning vanuit, het jeugdnetwerk noodzakelijk. Zo kunnen professionals de zorg overnemen wanneer dit nodig is.

      De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten waar de VCP’ers van verschillende sport- en scouting verenigingen aan deelnemen. De bijeenkomsten vinden in de avonden plaats bij Rotterdam Sportsupport.

      Opzet van de training: 

      1. Profiel en positie van de VCP’er binnen de vereniging
      2. Werken met de signaleringslijst & In gesprek met een vrijwilliger die signaleert
      3. Gesprekstechnieken & In gesprek met de ouder/verzorger
      4. Dossiervorming

      Ben of word je VCP of wil je een cursus volgen?

      Dat kan natuurlijk! We maken onderscheid in de doelgroepen Jeugd en Volwassenen. Kijk voor ons actuele cursusaanbod op de webpagina via de volgende link. (link toevoegen naar cursusaanbod). Wellicht tot snel! 

      Meer weten?

      Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

      Wij staan voor je klaar!

      Rosanne Verhoeven

      verenigingsconsulent Charlois en IJsselmonde
      Rosanne Verhoeven

      Meer weten?

      Via de thema’s vind je hoe we jouw club kunnen helpen. De thema’s in combinatie met de veelgestelde vragen zorgen ervoor dat je snel antwoord krijgt op jouw vraag. Neem bij interesse en andere hulpvragen contact op met de gebiedsconsulent van jouw vereniging. De gebiedsconsulent of expertconsulent lost samen met jou de hulpvraag op.

      Wij staan voor je klaar!

      Anouk Meeter

      verenigingsconsulent Feijenoord, Delfshaven en Centrum
      Anouk Meeter